HIJMS Ashigara (1928) |
l |
|
|
Położenie stępki
11.04.1925
Wodowanie 22.04.1928
W służbie od 20.08.1929
Modernizacje 1933-35, 1938-39, 1941
Zatopiony 08.06.1945
Typ Myoko, liczba jednostek w typie 4 |
Wyporność
13 000, pełna 15 933 ts
Wymiary d-203,76 s-20,73 z-6,37 m
Uzbrojenie 10x203, 8x127, 8x13,2 mm
Pancerz pb 100, pp 37 mm
Prędkość maks. 35,5 w
Załoga 920-970 |
|
l
|
|
Ashigara w Zatoce Tokijskiej, 14 czerwca
1940 roku
Picture: Pinsdaddy
|
Typ Myoko miał być początkowo tylko rozwinięciem
typu Aoba, drugiego typu japońskich krążowników uzbrojonych w działa
kalibru 200 mm (7,874 cala), w latach dwudziestych nie zwanych jeszcze
ciężkimi krążownikami, ponieważ termin ten pojawił się w użyciu
dopiero w 1930 roku, po konferencji londyńskiej. Niemniej już konferencja
waszyngtońska nałożyła na krążowniki limit 10 tysięcy ton lekkiej
wyporności i pierwsze dwa typy japońskich powojennych krążowników
nie przekraczały tej granicy. Pierwszy projekt typu Myoko był dość
bliski poprzednikom i mieścił się w limicie, wszelako później doszła
do głosu polityka, a dokładnie żądania maksymalnego powiększenia
potencjału bojowego nowych okrętów.
|
Wczesny projekt kładł nacisk
na poprawę ochrony przeciwtorpedowej przy jednoczesnej rezygnacji
z wyrzutni torpedowych na pokładzie i powiększeniu liczby dział
artylerii głównej do dziesięciu. Czynniki oficjalne musiały się
jednak wtrącić, skutkiem czego najpierw wyrzutnie torpedowe zostały
przywrócone, potem zwiększono ich liczbę do dwunastu. Ponadto wzmocniono
jeszcze artylerię przeciwlotniczą i na tym etapie krążowniki przekroczyły
już limit wyporności o prawie 1 500 ton. Nachylony 12 stopni na
zewnątrz pas pancerny został uzupełniony przez bąble przeciwtorpedowe,
Zaadaptowana z nieukończonych krążowników liniowych typu Amagi siłownia
z opalanymi wyłącznie ropą kotłami pozwalała na osiąganie prędkości
powyżej 35 węzłów. Do tego doszła jeszcze katapulta z stanowiskami
dla dwóch wodnopłatowców. W chwili wejścia do służby jednostki typu
Myoko były najpotężniejszymi krążownikami na świecie, chociaż w
związku z masywną bryłą pomostu miały niejakie problemy ze statecznością.
|
|
Próbowano temu zaradzić
w połowie lat trzydziestych poprzez powiększenie bąbli przeciwtorpedowych.
Szereg modernizacji zwiększył jeszcze wyporność wszystkich czterech
okrętów, chociaż oficjalnie aż do końca wojny utrzymywano, jakoby
mieściła się ona w traktatowych granicach. Typ Myoko stał się wzorem
dla kilku kolejnych typów japońskich krążowników, tak ciężkich,
jak i lekkich (zwłaszcza Takao i Mogami), oraz wpłynął pośrednio
na kształt projektów opracowywanych w USA i Wielkiej Brytanii. Z
czterech jednostek tylko jedna przetrwała wojnę, mocno zresztą uszkodzona.
Lata do pierwszej modernizacji spędziły w jednym dywizjonie krążowników,
potem ich losy się rozeszły.
|
|
l
|
|
Ashigara w Spithead przed przeglądem
floty z okazji koronacji Jerzego VI, 20 maja 1937 roku
Picture: Vintage
Photographs
|
Pierwszą akcją krążowników był udział w przegląda
floty w Kobe 26 października 1930 roku, zaś pierwszym zadaniem bojowym
eskortowanie transportowców z oddziałami armii japońskiej przewożonymi
na kontynent podczas pierwszego incydentu szanghajskiego w grudniu
1932. Po modernizacji w latach 1933-35 krążownik wszedł w rytm ćwiczeń,
podczas których, latem 1935, doszło do wypadku w wieży numer dwa
(poległo 41 marynarzy). Remont ukończono w grudniu. Wiosną 1937
roku Ashigara został wysłany z misją dyplomatyczną do Europy.
Wyszedłwszy 3 kwietnia z Jokosuki, idąc przez Singapur, Aden i Maltę
10 maja zawinął do Portsmouth, aby 20 maja wziąć udział w paradzie
i przeglądzie floty z okazji koronacji króla Jerzego VI. Zaraz potem
skierował się do Kilonii, gdzie 24 maja wziął z kolei udział w paradzie
z okazji rocznicy "zwycięstwa" Niemiec w bitwie jutlandzkiej.
Uroczystości zostały okraszone przyjęciem sojuszniczych oficerów
z krążownika przez Adolfa Hitlera (chociaż musieli w rym celu fatygować
się do Berlina).
|
Ashigara i Admiral Graf Spee
z Zatoce Kilońskiej, 24 maja 1937 roku
Picture: Imgur
|
Następnie okręt wrócił do Japonii przez Gibraltar,
Port Said i Colombo. Podczas wojny chińsko japońskiej w lipcu tego
samego roku pełnił służbę konwojową. W grudniu podążył z pomocą
amerykańskiemi pasażerowi SS President Hoover, który podczas
tajfunu wszedł u wybrzeży Tajwanu na mieliznę. Na początku 1941
roku wziął udział w opanowywaniu południowego Wietnamu. W grudniu
1941 roku, zaraz po rozpoczęciu działań wojennych przez Japonię,
został skierowany do ataku Filipiny, a następnie na Holenderskie
Indie Wschodnie. Podczas bitwy Morzu Jawajskim 27 lutego miał swój
udział w zatopieniu ciężkiego krążownika
HMS Exeter, później wziął jeszcze udział w inwazji na Wyspę
Bożego Narodzenia. Do końca roku wypełniał głównie zadania transportowe,
podobnie jak i w całym roku następnym oraz początkowym okresie 1944
roku. Nie brał w tym czasie udziału w żadnych akcjach bojowych,
niemniej przeszedł kilka drobnych modernizacji, otrzymując między
innymi radar.
|
W październiku 1944 roku wziął udział w bitwie
z Zatoce Leyte, jednak po kręsce Połączonej Floty w Cieśninie Surigao
po prostu się wycofał (razem z siostrzanym
Nachi). Potem znalazł się w zespole próbujący przeszkadzać
US Navy w inwazji na Mindoro, po czym skierował się do Singapuru
dla remontu po uszkodzeniach odniesionych na Filipinach. Od lutego
1945 roku powrócił do zadań transportowych i w jednym z takich rejsów,
z Batawii na Jawie do Singapuru, został przechwycony w Cieśninie
Bangka u brzegu Sumatry przez okręt podwodny HMS Trenchant.
Zaskoczony między mieliznami przybrzeżnymi a zagrodami minowymi
nie był w stanie wykonać skutecznego uniku i został trafiony aż
pięcioma torpedami (z ośmiu wystrzelonych). Stracił przy tym oderwaną
eksplozją część dziobową. Dobity kwadrans później jeszcze dwoma
torpedami z HMS Trenchant przewrócił się i zatonął ze stratą
ponad 1200 przewożonych żołnierzy i oraz około 100 osób z załogi.
Towarzyszący mu niszczyciel Kamikaze uratował 1253 ludzi.
|
|
l
|
|
Ashigara zatonął u wejścia do Cieśniny
Bangka, prawie 11 kilometrów od brzegu Sumatry, na głębokości około
26 metrów. Wedle stanu na czerwiec 2018 roku brak dostępnych relacji
opisujących stan wraku krążownika, wydaje się jednak, że jest on
znany co najmniej lokalnej społeczności nurków, a na pewno reklamuje
się go jako jeden z "dostępnych" rzekomo wraków Indonezji.
Najbardziej wiarygodna jest zapewne informacja, którą znany badacz
wraków w tej części świata, Kevin Denlay, podzielił się z serwisem
Combined Fleet: "Jego szczątki spoczywają na płytkiej wodzie
i podobno sporą część z nich przez lata złomowano, od czasu do czasu
ktoś też tam nurkował. Bardzo słaba widoczność na dnie była przyczyną
śmieci kilku nurków i mówi się, że dwóch z nich, obaj Indonezyjczycy,
zagubiło się i zginęło w kadłubie okrętu w 2002 roku. Gdy przepływaliśmy
tamtędy w lutym 2016 roku, było tak źle, że nawet się nie zatrzymaliśmy.
Poważnie. Woda była mętna niczym kawa z mlekiem."
|
|
Ponadto serwis Combined Fleet podaje, iż pierwsze
próby penetracji albo i złomowania, mogły mieć miejsce w 1998 roku,
zaś w styczniu 2002 roku pojawiła się pogłoska o mającym znajdować
się we wraku złocie (wedle ogłoszenia, które zawisło wtedy w sieci,
miało go być 228 ton i ktoś usilnie poszukiwał sponsora wyprawy,
deklarując przy tym, iż ma już wszystkie potrzebne zgody indonezyjskich
urzędów). Niezależnie od tego, czy było w tym chociaż trochę prawdy
(a zapewne nie), wrak mógł przeżyć w kolejnych latach inwazję kandydatów
na bogaczy, z których część zapewne została w nim na dłużej. Trudno
powiedzieć, czy w późniejszych latach stał się obiektem zainteresowania
złomiarzy w podobnym stopniu, jak inne wraki w tej części świata,
ale może z czasem pojawią potwierdzone informacje na ten temat.
|
|
l
|
|
l |
Copyright © 2018
by Estraven
|