Capital Ships Lost - HIJMS Kirishima

Raport z wyprawy na Wyspy Salomona został opublikowany przede wszystkim w ilustrowanej książce "The Lost Ships of Guadalcanal", nawiązującej półalbumową formą do wcześniejszych wydawnictw poświęconych Titanicowi, Bismarckowi i poszukiwaniom pod Midway. Istnieje też wersja filmowa relacji - obie pozostawiają wszakże pewien niedosyt związany po pierwsze z mocno selektywnym przedstawieniem najważniejszego (czyli znalezisk), pod drugie zaś - skupieniu się głównie na technicznej stronie wyprawy (pechowej dość pod tym względem). Wniosek zdaje się wypływać z nich jeden: Cieśnina Żelaznego Dna nadal czeka na swego odkrywcę.

W Polsce, gdy mowa o Cieśninie Żelaznego Dna, ukazała się książka Ballarda (jedna z dwóch co najmniej o podobnym charakterze), pod tytułem "Poszukiwania". Opisuje drogę życiową autora i jego karierę zawodową, w skrócie podając także informacje o poszukiwaniach wraków RMS Titanic, DKM Bismarck, utraconych przed laty przez US Navy atomowych okrętów podwodnych USS Thresher i USS Scorpion, jak i penetracji Iron Bottom Sound. Ogólnie ciekawa lektura, opisująca również kulisy wspomnianych poszukiwań i byłaby warta polecenia, gdyby nie pewien feler.

Książka zawiera stwierdzenia, które mogą wprawić w zdumienie - zwłaszcza u autora uchodzącego za autorytet w dziedzinie marynistyki. Należą do nich: nazwanie pancernika HMS Prince of Wales krążownikiem liniowym (s. 243), podobnie jak ciężkiego krążownika USS Quincy oraz paru jeszcze amerykańskich okrętów (ss. 264-265), stwierdzenie że Kirishima był "nawet większy i silniej uzbrojony, niż Bismarck" i że "został zatopiony ogniem prowadzonym z dużej odległości przez pancernik Washington" (oba s. 269). Oraz: "nawet wcześniej, podczas zanurzeń przy Titanicu nie widziałem tak ogromnego wraku" (s. 270). Ostatnie zdanie też dotyczy Kirishimy, który jednak nie był okrętem szczególnie wielkim i żadną miarą nie mógł wytrzymać porównania tak z Titanikiem (jeśli chodzi o same rozmiary) czy z Bismarckiem (pod względem potencjału bojowego).