Capital Ships Lost - HMS Warspite

HMS Warspite

Courtesy of David Page - Navyphotos

Pancernik HMS Warspite u wybrzeży Normandii, rok 1944

Zbudowany w latach 1912-1915 pancernik HMS Warspite był zapewne jednym z najbardziej zasługujących na uwagę okrętem w dziejach Royal Navy. Powstał jako druga jednostka (z sześciu planowanych i pięciu zbudowanych) typu "Queen Elizabeth" - typu z początku niedocenianego, jako że wszedł do służby w chwili, gdy najwyżej cenionymi wielkimi okrętami floty zdawały się być krążowniki liniowe. Niemniej jako pierwsze, te właśnie pancerniki otrzymały działa kalibru 381 mm, kotły opalane ropą i maszyny pozwalające na rozwinięcie szybkości większej o 3 węzły, niż główne zgrupowania floty. Były w tej postaci niejako "dzieckiem" dwóch indywidualności, które wywarły wielki wpływ na kształt Royal Navy w okresie wyścigu budowy pancerników: admirała Sir John Fishera (osoby wielce kontrowersyjnej, głównego brytyjskiego pomysłodawcy i zwolennika budowy krążowników liniowych) i Winstona Churchilla (wówczas protegowanego Fishera). Szybko dowiodły swojej użyteczności i walorów bojowych, jednak - jak to w konserwatywnej Royal Navy bywało - nie doczekały się równie udanych bezpośrednich następców.

Courtesy of David Page - Navyphotos

Warspite na skałach Kornwalii

HMS Warspite był za swego żywota obecny prawie wszędzie, gdzie coś się działo. Wziął aktywny udział w bitwie jutlandzkiej (1916 - w samodzielnie działającym zespole złożonym z czterej jednostek swojego typu). W latach trzydziestych został poddany gruntownej modernizacji, służył także w czasie drugiej wojny światowej - brał udział w kampanii norweskiej (1940), walkach na Morzu Śródziemnym (1940-41) i Oceanie Indyjskim (1942). Od 1943 ponownie na Morzu Śródziemnym, w 1944 wziął udział w inwazji w Normandii. Był już wówczas mocno wyeksploatowany, nosił też ślady licznych uszkodzeń i w lutym 1945 roku został wycofany z służby. Rzucony wówczas pomysł zachowania okrętu w roli muzeum nie został podjęty i w 1947 roku sprzedano go na złom - jednak nigdy nie dotarł do stoczni złomowej. Podczas sztormu zerwał się z holu i wszedł na skały Kornwalii, w miejscu zwanym Prussia Cove. Tam też był złomowany do 1956 roku - drobne elementy wraku leżą na dnie do dzisiaj.