HMS Argyll na rzece Hudson we wrześniu lub październiku 1909 roku
Picture: Detroit Publishing Co. via Wikipedia

HMS Argyll został zbudowany w Greenock w Szkocji. Po wejściu do służby dołączył do 1. Dywizjonu Krążowników we Flocie Kanału, skąd w 1909 roku przesunięto go do Floty Atlantyku (do 5. Dywizjonu Krążowników). Pewnym urozmaiceniem na tle rutynowej służby było zapewne wyznaczenie krążownika do pełnienia roli jednostki eskortującej królewski jacht Medina w trakcie rejsu do Indii w latach 1911-12. Pod koniec tego roku, już po powrocie do Europy, zdarzyło mu się wejść niegroźnie na mieliznę w pobliżu Plymouth, zaś w następnym roku został przypisany do 3. Dywizjonu Krążowników we Flocie Rezerwowej. Przeniesiony ponownie w połowie 1914 roku do pierwszej linii znalazł się w składzie Grand Fleet, trudniąc się głównie patrolami w rejonie Szetlandów, Wysp Farelskich i wybrzeża Norwegii. Na samym początku tej służby udało mu się przechwycić niemiecki frachtowiec, niemniej było to pierwsze i ostatnie osiągnięcie bojowe w jego karierze.

25 października 1915 roku, około 4:30, HMS Argyll wszedł na mieliznę w pobliżu Dundee, w miejscu zwanym Bell Rock. Miało to miejsce podczas szkwału oraz w okolicznościach wojennych, kiedy latarnie morskie na wybrzeżu pozostawały wygaszone i włączano je tylko w razie konkretnej potrzeby. Krążownik wysłał wprawdzie prośbę o aktywację latarni, ta jednak nie została przekazana do adresatów (sama latarnia nie posiadała radiostacji i trzeba było się z nią komunikować sygnałami świetlnymi albo dopływając do niej łodzią). Co gorsza, dowódca krążownika nie został poinformowany o fiasku prób przekazania wiadomości i szedł przez siebie z prędkością 16 węzłów nieświadomy najwyraźniej niebezpieczeństwa i pewny, że lata chwila ujrzy wyczekiwane światło. Brzeg został dostrzeżony w ciemności dopiero na pięć minut przed zderzeniem i przeciwdziałanie, czyli cała wstecz, nic już nie dało. Okręt wszedł z impetem skały, z których nie był stanie zejść o własnych siłach, niemniej wstępna kontrola uszkodzeń pokazała, że póki co groziło mu zatonięcie.

Pełna inspekcja uszkodzeń została przeprowadzona już rano, jeszcze przed przybyciem pomocy. Okazało się, przebity został jeden ze zbiorników paliwa, które wyciekało z okrętu. Ze względu na obawy, że podczas odpływu okręt może się przełamać, rozkazano załodze zgromadzić się na pokładzie, opuszczono łodzie i zamocowano linę ratunkową między okrętem i latarnią morską. Około wpół do siódmej zjawiły się na miejscu dwa kontrtorpedowce, które zdjęły większość załogi. Reszta ludzi opuściła pokład na łodziach. Ewakuacja nie pociągnęła za sobą żadnych ofiar, niemniej podjęte w ciągu kilku następnych tygodni badania okrętu dla ustalenia, jakie są szanse na jego uratowanie, zakończyły się zdecydowanie negatywną konkluzją. W tej sytuacji najpierw zdjęto z wraku uzbrojenie, zaś kilka lat po wojnie rozsadzono niszczejący z wolna krążownik z pomocą materiałów wybuchowych.

HMS Argyll
Picture: Two Centuries of Shipbuilding by Project Guternberg

Nurek William Daysh badający jedną z wydobytych śrub okrętu
Picture: William Daysh M.B.E.

W latach siedemdziesiątych zainteresował się szczątkami działający rekreacyjnie zespół nurków z HMS Condor. Udało im się zlokalizować dwie wykonane z brązu śruby krążownika, wydobyte następne przez profesjonalny zespół i sprzedane na złom. Inne jeszcze elementy i jakaś ilość stalowych blach zostały pozyskane z tego miejsca w latach 1980-82, niemniej i tak sporo wciąż pozostaje ich na dnie, przez co wrakowisko HMS Argyll jest atrakcją dla amatorów nurkowania, i to raczej łatwo dostępną z racji głębokości rzędu 6-10 metrów i niewielkiego oddalenia od brzegu - wedle zgodnych relacji znajduje się ono około 130 metrów na zachód od nadal stojącej latarni morskiej.

Sądząc po nielicznych opublikowanych zdjęciach podwodnych widoczność na miejscu nie należy do najlepszych, chociaż to może być kwestia pory roku, stanu morza i aktualnej pogody. Inna sprawa, że to, co nadal tam można jeszcze zobaczyć, raczej słabo przypomina już w tej chwili krążownik pancerny.