Marynarka wojenna Austro-Węgier była w swoim czasie siłą całkiem sporą, z kilkoma wszakże elementami, które czyniły jej pozycję i zadania specyficznymi. Po pierwsze, należało oczekiwać, że w razie konfliktu jej główne siły zostaną zamknięte na Adriatyku i będą zmuszone działać na ograniczonym akwenie, skupiając się na obronie własnych wybrzeży, a po drugie, Austro-Węgry żyły głównie rywalizacją ze swoim tradycyjnym przeciwnikiem, czyli Italią. Kontrola szlaków handlowych, tak mocno wpływająca na kształt Royal Navy, Kaiserliche Marine czy US Navy, była w tym przypadku kwestią zdecydowanie mniej istotną. Pomimo to nękana przez lata problemami finansowymi oraz koncepcyjnymi k.u.k. Kriegsmarine zdecydowała się w pewnej chwili na budowę cięższych jednostek, co w dłuższej perspektywie zaowocowało powstaniem czterech sporych krążowników zwiadowczych, pięciu krążowników pancernopokładowych, trzech krążowników pancernych, dziewięciu predrednotów i ostatecznie - czterech drednotów (z czterema kolejnymi w planach).

Zbudowane do udziału w minionych bitwach okręty nie mogły siłą rzeczy zostać nazwane nowoczesnymi, a na dodatek Jeune École zaczęła wychodzić z końcem XIX stulecia z mody i inne państwa przystąpiły już do budowy coraz dłuższych serii ciężkich jednostek (co przerodziło się nieco później w wyścig w budowie drednotów). Krążowniki typu Kaiser Franz Josef I okazały się w tych warunkach przede wszystkim nie dość opancerzone, z działami artylerii głównej o zdecydowanie zbyt niskiej szybkostrzelności. Zrozumiano to na tyle wcześnie, iż trzecia planowana i zatwierdzona już jednostka typu nigdy nie powstała, kolejne krążowniki pancernopokładowe k.u.k. Kriegsmarine oparto na nowym całkiem projekcie, zaś ten istniejący został rozwinięty w postać krążownika pancernego, wprowadzonego do służby jako SMS Kaiserin und Königin Maria Theresia. Niemniej obie jednostki typu Kaiser Franz Josef I i tak zostały użyte w walce podczas I wojny światowej. Druga z nich, SMS Kaiserin Elisabeth, trafiła po 1902 roku na Daleki Wschód, gdzie w 1914 wzięła udział w obronie Qingdao (Tsingtao). Stała się wówczas celem pierwszego w historii ataku lotniczego na okręt wojenny (niemniej bomby, zrzucone z japońskiej maszyny typu Farman MF.11, chybiły celu). Zakończyła swój żywot na skutek samozatopienia na redzie na krótko przed zdobyciem bazy przez Japończyków. Wedle dostępnych informacji krążownik spoczął na głębokości 55 metrów, jak dotąd brak jednak doniesień o jego wraku.