HIJMS Haguro (1928) |
l |
|
|
Położenie stępki
16.03.1925
Wodowanie 24.03.1928
W służbie od 25.04.1929
Modernizacje 1936, 1941
Zatopiony 16.05.1945
Typ Myoko, liczba jednostek w typie 4 |
Wyporność
13 500, pełna 14 934 ts
Wymiary d-201,7 s-20,73 z-6,32 (max) m
Uzbrojenie 10x203, 8x127, 8x13,2 mm
Pancerz pb 100, pp 37 mm
Prędkość maks. 35,6 w
Załoga 773 |
|
l
|
|
Haguro około 1931 roku
Picture: US Navy Photo #NH 88373, Naval History and Heritage Command,
via Wikipedia
|
Typ Myoko miał być początkowo tylko rozwinięciem
typu Aoba, drugiego typu japońskich krążowników uzbrojonych w działa
kalibru 200 mm (7,874 cala), w latach dwudziestych nie zwanych jeszcze
ciężkimi krążownikami, ponieważ termin ten pojawił się w użyciu
dopiero w 1930 roku, po konferencji londyńskiej. Niemniej już konferencja
waszyngtońska nałożyła na krążowniki limit 10 tysięcy ton lekkiej
wyporności i pierwsze dwa typy japońskich powojennych krążowników
nie przekraczały tej granicy. Pierwszy projekt typu Myoko był dość
bliski poprzednikom i mieścił się w limicie, wszelako później doszła
do głosu polityka, a dokładnie żądania maksymalnego powiększenia
potencjału bojowego nowych okrętów.
|
Wczesny projekt kładł nacisk
na poprawę ochrony przeciwtorpedowej przy jednoczesnej rezygnacji
z wyrzutni torpedowych na pokładzie i powiększeniu liczby dział
artylerii głównej do dziesięciu. Czynniki oficjalne musiały się
jednak wtrącić, skutkiem czego najpierw wyrzutnie torpedowe zostały
przywrócone, potem zwiększono ich liczbę do dwunastu. Ponadto wzmocniono
jeszcze artylerię przeciwlotniczą i na tym etapie krążowniki przekroczyły
już limit wyporności o prawie 1 500 ton. Nachylony 12 stopni na
zewnątrz pas pancerny został uzupełniony przez bąble przeciwtorpedowe,
Zaadaptowana z nieukończonych krążowników liniowych typu Amagi siłownia
z opalanymi wyłącznie ropą kotłami pozwalała na osiąganie prędkości
powyżej 35 węzłów. Do tego wszystkiego doszła jeszcze katapulta
z stanowiskami dla dwóch wodnopłatowców. W chwili wejścia do służby
jednostki typu Myoko były najpotężniejszymi krążownikami na świecie,
chociaż w związku z masywną bryłą pomostu miały niejakie problemy
ze statecznością, czemu próbowano zaradzić w połowie lat trzydziestych
poprzez powiększenie bąbli przeciwtorpedowych. Kolejne modernizacje
zwiększyły jeszcze wyporność wszystkich czterech okrętów, chociaż
oficjalnie aż do końca wojny utrzymywano, jakoby mieściła się ona
w traktatowych granicach.
|
Haguro podczas budowy w stoczni w Nagasaki,
20.10.1928
Photobook: Warships of the Imperial Japanse Navy, Kojin-sha,
1989
|
Typ Myoko stał się wzorem
dla kilku kolejnych typów japońskich krążowników, tak ciężkich,
jak i lekkich (zwłaszcza Takao i Mogami), oraz wpłynął pośrednio
na kształt projektów opracowywanych w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej
Brytanii. Z czterech jednostek tylko jedna przetrwała wojnę, mocno
zresztą uszkodzona. Lata do pierwszej modernizacji spędziły w jednym
dywizjonie krążowników, potem ich losy się rozeszły.
|
|
l
|
|
Haguro w marszu z dużą prędkością w
kwietniu 1936 roku
Picture: US Navy Photo #NH 73016, Naval History and Heritage Command
|
W okresie przedwojennym najważniejszym wydarzeniem
w karierze Haguro (poza dwoma modernizacjami, rzecz jasna) była
zapewne wizyta cesarza, którzy spędził jedną noc na pokładzie w
październiku 1930 roku. Działania wojenne zaczęły się dla krążownika
od udziału Operacji "M" - inwazji na południowe Filipiny,
a konkretnie desantu w okolicach Lagaspi, a następnie Davao. Po
krótkiej wizycie w stoczni wziął w pierwszej połowie lutego wziął
udział w ataku na Celebes i opanowaniu miasta Makasar. 27 lutego
wziął udział w bitwie na Morzu Jawajskim, najpierw poważnie uszkadzając
ogniem artyleryjskim krążownik
HMS Exeter, potem torpedując krążowniki
Java i
De Ruyeter, które po kilku godzinach zatonęły. Na koniec 1 marca
wziął udział w zatopieniu HMS Exeter. W kwietniu został włączony
do bezskutecznego pościgu za zespołem admirała Halseya po zbombardowaniu
Japonii przez startujące z pokładu USS Hornet samoloty B-25,
w maju należał do osłony lotniskowców podczas bitwy na Morzu Koralowym,
w czerwcu do osłony grupy inwazyjnej podczas bitwy o Midway. Na
przełomie czerwca i lipca został skierowany do wsparcia operacji
na Aleutach, po czym w sierpniu trafił na Wyspy Salolomona, gdzie
wziął udział w walkach o Guadalcanal, zaś w styczniu 1943 roku osłaniał
ewakuację japońskich oddziałów z tej wyspy. Można powiedzieć, że
był jednym z "koni roboczych" Połączonej Floty.
|
Haguro w Rabaulu podczas ataku samolotów
US Army Air Force, 2 listopada 1943 roku
Picture: Official U.S. Army Air Force photograph #NH 95558, from
the collections of the U.S. Naval Historical Center via Wikipedia
|
W 1943 roku krążył sporo między Truk a japońskimi
garnizonami na Pacyfiku, przewożąc wojsko i zapatrzenie i dopiero
z początkiem listopada wziął udział w bitwie w Zatoce Cesarzowej
Augusty, odnosząc niewielkie uszkodzenia. Potem udało mu się jeszcze
przetrwać bitwę na Morzu Filipińskim, bitwę na Morzu Sibujan i bitwę
w Zatoce Leyte, z których ponownie wyszedł bez poważnych szkód.
Wiosną 1945 roku został skierowany w rejon Malajów, gdzie wyznaczono
mu rolę okrętu zaopatrującego oddziały lądowe walczące w Holenderskich
Indiach Wschodnich i Zatoce Bengalskiej. Bazował wówczas w Singapurze
i stamtąd wychodził w kolejne rejsy. Poznawszy jego "rozkład
jazdy" Royal Navy przygotowała w połowie maja pułapkę pod nazwą
kodową "operacja Dukedom" i pułapka za zadziałała 16 maja.
Dysponujące całkiem dobrym sprzętem radarowym brytyjskie niszczyciele
przeprowadziły nocną akcję w stylu tych, w których Połączona Flota
była tak dobra w pierwszym okresie wojny. Haguro zdołał wprawdzie
uszkodzić poważnie niszczyciel HMS Saumarez, sam jednak otrzymał
osiem trafień torpedami (i sporo pociskami z dział) i zatonął o
2:06 w cieśninie Malacca, 55 mil na południowy zachód od wyspy Penang.
Był ostatnią większą japońską jednostką zatopioną podczas II wojny
światowej. Niszczyciel Kamikaze uratował następnego dnia
320 osób, około 900 z obecnych na pokładzie poległo wraz z krążownikiem.
|
|
l
|
|
Rury głosowe w kabinie radiowej Haguro
Picture: Kevin
Denlay
|
|
Wrak Haguro został zlokalizowany i zidentyfikowany
1 grudnia 2002 roku przez grupę nurków działających z MV Empress
(w tym samym rejsie odszukali też wraki krążowników DeRuyter
i Java). W ekspedycji uczestniczył australijski fotoreporter
Kevin Denlay, który powrócił do Haguro 4 marca 2003 roku.
Jego kolejna wizyta miała miejsce w grudniu 2010 roku. Można sądzić,
że wcześniej i później zjawiało się na wraku krążownika także trochę
innych gości, w tym jakaś część całkiem nieproszonych. W 2014 roku
ustalono, że wrak został w sporym stopniu naruszony przez grasujących
w Indonezji i okolicach złomiarzy, którzy krótko później dali o
sobie znać także na obszarze Morza Jawajskiego.
|
Krążownik spoczął na równej stępce na głębokości
67 metrów i jak zauważyli jego odkrywcy, był jak najbardziej rozpoznawalny,
chociaż trafienia torpedami naruszyły poważnie strukturę kadłuba.
Cztery z pięciu wież pozostały na swoich miejscach, chociaż wieża
B nie miała dział (usuniętych jeszcze po uszkodzeniu wieży podczas
bitwy w zatoce Leyte). Wieża A została wyrwana z barbety i spoczęła
obok kadłuba, z lufami w wycelowanymi w górę. Część dziobowa do
pierwszej barbety została na tyle zmasakrowana trafieniami, że praktycznie
się zapadła. Rufa okrętu, jakkolwiek z zachowanymi śrubami, została
niemal oddzielona od reszty kadłuba, także najpewniej na skutek
eksplozji głowic torped, i zaległa połączona zeń tylko luźnymi blachami.
Obie rufowe wieże znaleziono nietknięte i w położeniu zerowym. Podobnie,
jak w większości podobnych przypadków, wrak stracił maszty, kominy
i górną część pomostu.
|
|
l
|
|
l |
Copyright © 2018
by Estraven
|